Betoog D66 bij Programma Begroting 2015: “Van start met nieuwe taken”
Voorzitter,
Namens de fractie van D66 onze hartelijke dank voor de ontvangen stukken; de stukken zijn helder geschreven en het ziet er allemaal weer mooi uit in de i-pad versie. Zoals aangegeven in de commissie stelt de fractie van D66 het op prijs dat ons een sluitende begroting wordt voorgelegd. Waarbij zelfs ruimte is gevonden voor nieuw beleid. We hadden daarbij nog wel wat vragen, die tijdens en na de commissie zijn beantwoord, waarvoor ook onze dank.
Wat ons nu rest is toch een grote zorg, over de houdbaarheid van deze sluitende begroting. Zoals we ook in de commissie hebben aangegeven begint het al gelijk bij de inleiding, bij de korte toelichting op de belangrijkste onderwerpen van nieuw beleid. Hier staan de bruggen over het Twentekanaal genoemd. Rijkswaterstaat heeft alle wegbeheerders, waaronder dus onze gemeente, gevraagd om zo spoedig mogelijk maatregelen te nemen. We weten zeker dat dit moet, maar dit is als PM post opgenomen, dus feitelijk niet meegenomen in de begroting. Dus op het moment dat dit moet gebeuren slaan we gelijk een gat in de begroting. En dan hebben we het nog niet gehad over de aangekondigde bezuinigingen.
D66 heeft de motie van de SP ondertekend om nog eens kritisch te kijken naar alle bestemmingsreserves en te onderzoeken of het mogelijk is van daar uit een fonds te vormen voor ter stimulering van de economie en de werkgelegenheid. Op dit moment lijkt Nederland, na een diepe crisis, op weg richting stabilisatie, zelfs lichte groei. Een goed moment om ook lokaal nog een extra te investeren in werkgelegenheid.
Duurzaamheid
Het volgende onderwerp dat ons opvalt is het Meerjaren uitvoeringsprogramma duurzaamheid (MUD). D66 heeft duurzaamheid hoog in haar vaandel. en heeft ook bij de begroting 2014 vragen gesteld over de kosten van de uitvoering van het MUD. Nu staat een incidenteel bedrag van €500.000 opgenomen. Bij onze navraag over de onderbouwing van dit bedrag, week dit erg af van de beantwoording van de vragen vorig jaar. Opvallend hierbij was ook dat een deel van het bedrag zou worden aangewend voor zonnepanelen op het gemeentehuis en gemeentelijke gebouwen, terwijl de vorige raad een principebesluit heeft genomen de budgetten voor duurzaamheid hier niet voor in te zetten. Dit moet dus op zijn minst eerst aan de nieuwe raad worden voorgelegd. Bovendien zijn wij van mening dat, als we duurzaamheid belangrijk vinden en als duurzaamheid één van de drie pijlers is uit het Collegeprogramma, het College moet komen met een goed onderbouwd voorstel. D66 dient daarom een amendement in.
Locatie Coberco Markelo en verkeersproblematiek
Met betrekking tot de locatie Markelo en het mobiliteitsplan is D66 blij met de plannen voor het centrum van Markelo, maar wil ook graag dat er aandacht blijft voor de verkeersproblematiek. D66 steunt de motie van de PvdA hier 250.000 voor in te zetten
Herinrichting openbare ruimte: D66 wil een uitvoeringsagenda
De terugtredende overheid vraagt meer participatie van onze inwoners en instellingen. Als gemeente gaan we een meer facilliterende rol aannemen. Om de participatie van onze inwoners verder vorm te geven, hen beter te betrekken stellen we voor een uitvoeringsagenda op te stellen per kern en buurtschap, waar alle werkzaamheden van de gemeente zoals bijv riolering, wegen- en groenonderhoud etc worden weergegeven en met inwoners hierover in gesprek te gaan zodat zij hierover kunnen meedenken en meepraten. Hiervoor dient D66 een motie in.
En dan het dekkingsplan.
Bezuinigingen op de gemeentelijke organisatie
Vorig jaar heeft D66 een motie ingediend aangaande de energiekosten van de gemeente. Ons was toen opgevallen dat de energiekosten elk jaar rond de 640.000 blijven schommelen. Dit vonden we niet passen bij de ambitie een duurzame gemeente te willen zijn, die zelf het goede voorbeeld wil geven bijvoorbeeld door het verduurzamen van het eigen vastgoed. De motie behelsde een taakstelling van minimaal 10% van de energiekosten vanaf 2015. Deze motie is vorig jaar met algemene stemmen aangenomen. We zien hier nu in de begroting echter niets van terug. Waarom is deze motie niet uitgevoerd?
Dan de aangekondigde personele taakstelling
D66 heeft hier grote moeite mee. Onze gemeente heeft immers net een ingrijpende reorganisatie achter de rug, de effecten daarvan zijn nog niet volledig geëvalueerd. Wij zijn van mening dat er in elk geval niet opnieuw op de gemeentelijke organisatie kan worden bezuinigd zonder dat een kerntakendiscussie in de raad wordt gevoerd en vinden dat hierbij ook de deelname in verschillende intergemeentelijke samenwerkingsverband moet worden meegenomen. D66 dient hiervoor een motie in.
Dan de Algemene Plaatselijke verordening
voorstel is vergaande deregulering, besparing 45.000 vanaf 2018. Graag zouden we zien dat hier wat meer vaart wordt achter gezet en de effecten eerder dan in 2018 worden gehaald.
Wegenonderhoud
Bij de beantwoording van de vragen over de besparing op het wegenonderhoud zien we dat een structurele korting van 100.000 euro enig risico met zich meebrengt. We zien dat het uitvoeren van inspecties en opstellen voorlopig onderhoudsplan is gepland voor het 4e kwartaal 2014 en de aanbesteding in het 2e kwartaal 2015. We achten het risico aanvaardbaar onder de voorwaarde dat we als Raad worden geinformeerd over evt afwijkingen t.o.v. de prognoses bij het opstellen van het onderhoudsplan en bij de aanbesteding.
Bezuinigingen maatschappelijke voorzieningen
Screening logopedie
D66 ziet dat de logopedie, zoals we dat nu hebben geregeld op de basisscholen, ontzettend belangrijk is voor het onderwijs. Dit betekent naast de basisscreening ook bijvoorbeeld screening bij het signaleren van taal- of spraakproblemen en ondersteuning en advisering van de onderwijskrachten hierbij. D66 is van mening dat de huidige vorm van schoollogopedie dient te worden voortgezet als onderdeel van de preventieve jeugdzorg.
Subsidies welzijn: indexering op 0%
D66 vindt dit bijzonder: bij bezuinigingen op de gemeentelijke organisatie wordt aangegeven dat het gelet op CAO ontwikkelingen niet reëel is om ook de index voor loonkosten op 0% te bepalen. Een groot deel van de welzijnsinstellingen heeft echter ook te maken met CAO ontwikkelingen, waardoor index op 0 ook hier niet reëel is.
Dit heeft grote impact voor de instellingen, om maar eens een paar voorbeelden te noemen:
Reggehof €9.000, bieb €9.000, Muziekschool €7.000……………. D66 dient een amendement in
Subsidies 2017 – 2020
Juist in samenhang met de verschillende transities vinden we dat er niet bezuinigd moet worden op de welzijnssubsidies. Het welzijnswerk heeft hierbij juist een duidelijke meerwaarde, heeft juist een belangrijke meerwaarde om mensen in hun kracht te zetten. D66 steunt de motie van het CDA, geen bezuinigng door te voeren vanaf 2017
Afvalstoffen
In een motie van D66 bij de begroting vorig jaar, die door de hele raad is aangenomen, kreeg het College de opdracht om tot een systeem te komen waarbij de afvalstoffenheffing met nog eens 5% extra kon worden verlaagd. Dit systeem is er dus nog steeds niet. Waarom is deze motie niet uitgevoerd? Deze motie was ingediend omdat we allen wat meer voortvarendheid willen, vraag is dus waar wachten we op? In verschillende gemeenten zijn hiervan al voorbeelden. Niet blijven discussieren over diftar, immers eigenlijk achterhaald door de plannen Naar een afvalloos Twente.
Tot slot, eigenlijk het belangrijkste onderwerp voor het komende jaar: de transities in het sociale domein. De transities zijn DE mega operaties van deze periode. Voor alle betrokkenen een forse operatie met veel onzekerheid. Zeker voor de gebruikers. D66 wil dan ook graag waardering uitspreken voor alle betrokkenen die de transities in goede banen leiden. Geen gemakkelijke opgave, zeker niet als je je realiseert dat deze kosten een flink deel uitmaken van de begroting en veelal openeinde regelingen zijn.
In de afgelopen gemeenteraad hebben we al aangegeven dat we in 2015 een forse opgave hebben om de transformatie vorm te geven. Deze transformatie zal in 2015 veel betrokkenheid van de gemeenteraad noodzakelijk maken. Een intensief proces, vergelijkbaar met de transities.
Door lokale welzijnsorganisaties te laten doorgroeien naar een brede lokale welzijnsorganisatie kan de burger vertrouwen op een goede en toegeruste dienstverlening. Deze bundeling van krachten kan voor de gemeente leiden tot besparing.
Door het College is aangegeven dat onder regie van de gemeente wordt gestreefd naar samenwerking tussen de instellingen om te komen tot zowel optimale samenwerking als besparing van kosten. Hierbij wordt onderzocht of tot één brede welzijnsinstelling kan worden gekomen. De fractie van D66 roept het College op vaart te maken met deze samenwerking. Wij zijn van mening dat naast de toegang ook de opzet Breed Welzijn zsm moet worden gerealiseerd. Bij beiden vragen wij u het belang van cultuursensitiviteit hierin mee te nemen. D66 zou daarom graag zien dat een vervolg wordt gegeven aan het project “Inloopspreekuur allochtone ouderen, en dat van hieruit een aanspreekpunt wordt geïntegreerd voor zowel toegang als Breed Welzijn voor cultuursensitiviteit.